ความสำคัญของ 'วัคซีน' ในแต่ละช่วงวัย
เราฉีดวัคซีนกันมาตั้งแต่จำความได้ แต่รู้หรือไม่ว่าควรเริ่มฉีดตั้งแต่อายุเท่าไหร่ ช่วงวัยไหนต้องฉีดวัคซึนตัวไหน ลองมาหาคำตอบกัน
วัคซีน (Vaccine) คือ สารชนิดหนึ่งที่ฉีดเข้าไปร่างกาย เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันโรคต่าง ๆ ส่วนใหญ่ทำมาจากเชื้อโรค แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ ทำจากเชื้อโรคที่ตายแล้วมีสารของเชื้อโรคมาฉีดเข้าตัวเรา และ ทำจากเชื้อโรคที่อ่อนแอ ทำให้มันสลบพิษจะได้ไม่รุนแรง เมื่อฉีดเข้าไปในร่างกายเราก็จะสร้างภูมิคุ้มกันกับโรคนั้น ๆ นั่นเอง
วัคซีนมีหลายประเภท บางชนิดรับเพียงครั้งเดียวอยู่ได้ตลอดชีวิต แต่ก็มีบางชนิดจะอยู่นาน 10 ปี หรือ 20 ปี และเมื่อครบช่วงเวลาก็ต้องไปรับวัคซีนเพิ่ม
อย่างที่ทราบกันดีว่า ในเด็กเล็กที่ควรรับวัคซีนตรงตามตารางฉีดวัคซีนเพื่อช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคต่าง ๆ แล้วนั้น วัยรุ่น ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ ก็จำเป็นต้องไปรับวัคซีนเพื่อให้แอนติบอดี้สร้างภูมิคุ้มกันลดการเจ็บป่วยด้วยเช่นกัน
กลุ่มแรกที่ไม่ควรมองข้าม คือ หญิงตั้งครรภ์ ต้องไปรับวัคซีนตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์และขณะกำลังตั้งครรภ์ เพราะจะช่วยให้คุณแม่และทารกในครรภ์ได้รับวัคซีนที่เป็นประโยชน์ โดยวัคซีนที่จำเป็นต้องรับก่อนการตั้งครรภ์ คือ วัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน
กลุ่มเด็กทารกแรกเกิดและเด็กก่อนวัยเรียน จำเป็นอย่างยิ่งที่พ่อแม่ต้องคอยหมั่นพาไปรับวัคซีนอยู่เสมอ เพราะปัจจุบันเชื้อโรค หรือโรคติดเชื้อเกิดขึ้นใหม่ทุกปี จึงมีโอกาสที่จะติดเชื้อได้ง่าย การรับวัคซีนให้ในวัยเด็ก จึงจะช่วยป้องกันการติดเชื้อได้ง่ายและการแพร่กระจายเชื้อโรค
กลุ่มนักเรียนและเด็กวัยรุ่น เป็นกลุ่มที่ควรได้รับวัคซีนเพื่อให้เกิดการกระตุ้นภูมิคุ้มกันซ้ำ โดยวัคซีนที่ควรได้รับเพิ่มเติม คือ วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก (HPV)
วัยผู้ใหญ่ เมื่อเวลาผ่านไปภูมิคุ้มกันในร่างกายก็จะลดลง จนไม่อาจที่จะป้องโรคได้ จึงควรได้รับวัคซีนเพื่อกระตุ้นระดับภูมิคุ้มกัน อาทิ วัคซีนโรคบาดทะยัก หรือ วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่
กลุ่มผู้สูงอายุ เนื่องจากอายุที่มากขึ้น ภูมิต้านทานก็จะต่ำลงทำให้มีโอกาสติดเชื้อได้ง่ายกว่าคนทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นโรคไข้หวัดใหญ่ โรคปอดบวม และโรคบาดทะยัก ซึ่งจะพบได้บ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ และมักมีอาการรุนแรงใช้เวลารักษานาน
วัคซีนมีความจำเป็นและสำคัญทุกกลุ่มอายุ นอกจากจะช่วยป้องกันโรคหรือลดความรุนแรงของโรคแล้ว การรับวัคซีนเป็นการลงทุนทางด้านสุขภาพที่ดีที่สุด ลดปัญหาการระบาดในครอบครัว ในโรงเรียน และในชุมชนได้ ดังนั้น จึงควรติดตามข้อมูลข่าวสาร และหาโอกาสไปรับวัคซีนที่จำเป็นอยู่เสมอ เป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถทำให้กับตนเองได้เป็นอันดับแรก
ขอบคุณที่มาโดย :
สถาบันวัคซีนแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ,
ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก มหาวิทยาลัยมหิดลขอบคุณภาพโดย :
Triggermouse จาก Pixabay
